3 (1), 2018
Editörden
Yönetim ve Organizasyon Araştırmaları Dergisi (YOAD) olarak sizlere tekrar merhaba diyebilmenin mutluluğunu yaşıyoruz. YOAD bu sayısıyla 3. yılına girmiş oldu. Yönetim ve organizasyon alanında özgün ve nitelikli çalışmaları yayımlayarak akademik bilgi birikiminin gelişmesine katkıda bulunmayı amaçlayan YOAD, bu sayısında da bu amaca uygun nitelikte üç makale ile karşınıza çıkmıştır. Bu sayımızda yayımlanmak üzere kabul edilen makaleler, örgüt kuramı, işletme tarihi ve stratejik yönetim ile uluslararası yönetim alanlarıyla ilgili olmuştur. Alper Aslan ve Emir Özeren tarafından kaleme alınan ilk makalede “Ofistekiler: Bir Plaza Romanı” başlıklı bir roman üzerinden neoliberal yönetimsellik günümüz çalışma yaşamında gündelik etkileşimler bağlamında nasıl işlemektedir sorusuna cevap aranmaktadır. Makale, romanda geçen beyaz yakalı bir kadın çalışanın işyerindeki hikayesini konu ederek neoliberal yönetimsel iktidarın hem gündelik etkileşimler hem de çalışanların birbirleriyle olan rekabetleriyle nasıl işlediğini göstermektedir. Esra Dil ve Mehmet Barca’nın çalışması olan ikinci makale, Türkiye’de faaliyette bulunan ve kuruluşları 1807-1893 yılları aralığında olan dokuz uzun ömürlü işletmenin strateji perspektiflerini inceleme konusu yapmıştır. Makale incelenen işletmelerin stratejik yönetim düşünce okullarından hangilerine yakın olduğunun cevabını aramaktadır. Bu sayımızın üçüncü makalesi, firmaların doğrudan yabancı sermaye yatırım ve buna bağlı teknoloji yoğunluklarının uluslararasılaşmalarına etkisi üzerinedir. Yazarlığını Tülay İlhan Nas ve Fatih Şahin’in birlikte yaptıkları bu makalede, İstanbul Sanayi Odası tarafından yayımlanan “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” listesindeki 95’i yabancı sermayeli 257’si yerli toplam 352 şirketin 2011-2015 yılları arasındaki verileri üzerinden Mathews’un LLL modeli ve Dunning’in eklektik paradigması baz alınarak firmaların doğrudan yabancı sermaye yatırım yoğunlukları ve teknolojiyayılımları ile uluslararasılaşmaları arasındaki ilişkilere ilişkin geliştirilen hipotezler test edilmektedir.
Başta dergimize yazılarıyla katkıda bulunan yazarlarımız, değerli yorum ve görüşleriyle yayımlanabilir makalelerin belirlenmesini sağlayan hakemlerimiz ve makale
değerlendirme sürecini yöneten alan editörlerimiz olmak üzere, YOAD’a destek veren herkese çok teşekkür ederim. Gelecek sayılarda tekrar görüşmek ümidiyle.
Ali DANIŞMAN
Dergi Editörü
Alper Aslan & Emir Özeren
Neoliberal Yönetimselliği Bir Plaza Romanı Üzerinden Okumak: “Ofistekiler”Günümüzde örgütsel iktidarı, kültür yönetimiyle ve ona karşı direnişi de sinizm
kapsamında ele almanın yeterli olmadığı belirtilmektedir. Çalışanların örgütlere
bağlılıklarının oluşturulmasına dayanan iktidar zayıflamaktadır; artık, çalışanları
birbirleriyle rekabet ettiren, çalışma-çalışma olmayan ayrımını bulanıklaştıran ve
tüm yaşamın “kırılganlaşma”sıyla işleyen neoliberal yönetimsel iktidar ön plana
çıkmaktadır. Şimdiye kadar örgüt çalışmalarında neoliberal yönetimsellik, gündelik/
yerleşik etkileşimler kapsamında yeterince ve derinlemesine incelenmemiştir.
Çalışmanın çıkış noktası neoliberal iktidarın günümüz işyerlerinde gündelik etkileşimler
kapsamında işleyişini incelemektir. Bu noktadan hareketle, “neoliberal
yönetimsellik günümüz çalışma yaşamında gündelik etkileşimler bağlamında
nasıl işlemektedir?” araştırmanın ana sorusudur. Romanlar, gündelik etkileşimlerin
ele alınmasında derin bilgiler sunarlar. Makale, güncel çalışma yaşamıyla ilgili
Türkçe bir romanı (Ofistekiler: Bir Plaza Romanı) veri olarak kullanarak neoliberal
yönetimsellik çerçevesinde beyaz yakalı bir kadın çalışanın işyerinde kendisini
yeterince pazarlayamamasını, samimi olmayan çalışma pratiklerine karşı sessiz
kalmasını ortaya koymakta, neoliberal yönetimsel iktidarın hem gündelik etkileşimler
hem de çalışanların birbirleriyle olan rekabetleriyle nasıl işlediğini göstermektedir
Anahtar Kelimeler: Neoliberal yönetimsellik, Foucault, iktidar, işyeri, sinizm, harbi olmak, kırılganlaşma/prekarya
[PDF]
Esra Dil & Mehmet Barca
Uzun Ömürlü Türk İşletmelerinin Strateji Perspektiflerinin ÇözümlenmesiBu çalışma, Whittington’ın (2001) stratejik yönetim düşünce okullarını sınıflandırdığı
yaklaşımını esas alarak, uzun ömürlü işletmelerin strateji perspektifini
çözümlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında, Türkiye’de faaliyette bulunan
ve kuruluşları 1807-1893 yılları aralığında olan dokuz uzun ömürlü işletme
incelenmiştir. Analiz sonucunda, uzun ömürlü işletmelerin strateji perspektifinin
Süreçsel yaklaşıma yakın olduğu görülmüştür. Strateji perspektifinin çözümlendiği
sekiz boyuttan yalnızca liderlik boyutunda farklı strateji perspektiflerinin varlığı
görülmüş, diğer yedi boyutta tüm işletmelerin Süreçsel Perspektifi benimsediği
sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulguların, Türkiye bağlamına
özel bir stratejik yönetim yaklaşımının olup olmadığını sorunsallaştıracak
çalışmalar için temel oluşturması hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Strateji perspektifleri, uzun ömürlü işletmeler, Türkiye
[PDF]
Tülay İlhan Nas & Fatih Şahin
Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımı Kaynaklı Teknolojik Yayılımların Yerel Firmaların Uluslararasılaşma Faaliyetleri Üzerindeki EtkileriBu çalışmanın amacı, doğrudan yabancı sermaye yatırımları (DYSY) kaynaklı teknoloji
yayılımlarını ölçmek ve DYSY ve yerel firmaların uluslararasılaşması ilişkisinde
teknoloji yayılımlarının dolaylı etkilerini Mathews’un LLL modeli ve Dunning’in
eklektik paradigması ışığında irdelemektir. Ayrıca, şirketlerdeki yabancı sermaye
oranı ile yerli ve yabancı şirketler arasındaki teknoloji açığının teknolojik yayılım
üzerindeki düzenleyici rolü de ele alınmaktadır. Çalışmanın gözlem birimini, Türk
imalat sanayinde 18 farklı sektörde faaliyet gösteren 95 yabancı sermayeli firma
oluşturmaktadır. Analiz bulguları, teknoloji yayılımının yerel firmaların patent yoğunlukları
üzerinde kısmi bir olumlu etkiye sahip olurken işgücü verimliliği düzeyinde
ise olumsuz bir etkisinin bulunduğunu ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra,
DYSY kaynaklı teknoloji yayılımlarında teknoloji açığının önemli bir düzenleyici
etken olduğu görülmekle birlikte teknoloji açığının sektördeki DYSY yoğunluğu
ile yerel firmaların uluslararasılaşması arasındaki ilişkide sadece patent yoğunluğu
üzerinden sınırlı bir dolaylı etki yarattığı ortaya çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Teknoloji yayılımı, doğrudan yabancı sermaye yatırımları, ihracat performansı
[PDF]