1 (1), 2016
YOAD / JMOS
Dergi Künyesi
Hüseyin Leblebici
Editörden
Şükrü Özen & Deniz Öztürk
Kurumsal Mantıklar ve Siyasi Ağlar: Türkiye’de Yeni Kurulan İşletme Bölümlerindeki Akademik Personel Seçimine Yönelik Kuramsal ÇerçeveBu çalışma, bireylerin alan düzeyinde çoklu kurumsal mantıklar ile toplum düzeyinde
siyasal ağlara yerleşikliğinin örgüt içindeki yönetsel kararlara nasıl etki
ettiğine dair kuramsal bir çerçeve geliştirmektedir. Türkiye’de yeni kurulan üniversitelerin
işletme bölümlerini çevreleyen kurumsal ve siyasal bağlamı dikkate alarak
oluşturduğumuz bu kuramsal çerçevede, karar vericinin farklı kurumsal mantıklara
(tekli ya da çoklu) ve farklı siyasal ağlara yerleşiklik derecelerinin (kapalı ya
da açık), yeni öğretim üyelerini işe alma kararlarını etkilediğini ileri sürmekteyiz.
Örgüt üyelerinin kurumsal mantıkları canlandırmaları ile siyasal ağlarının etkisinin
kimliklerini belirleyeceğini göz önünde bulundurmaktayız. Buna göre, tekli
mantığa ve/veya kapalı ağlara yerleşik karar vericiler kendilerine benzer öğretim
üyelerini seçmeye eğilimli iken, çoklu mantıklara ve/veya açık ağlara yerleşik olanlar
kendilerinden farklı öğretim üyelerini seçme eğilimi göstermektedir. Ayrıca,
geliştirdiğimiz kuramsal çerçevemizi, mantık temelli ağlar, akademik işe alımda
ayırma davranışı, üniversitelerin coğrafi konumu ve sahipliği gibi etmenleri göz
önünde bulundurarak detaylandırmaktayız. Çalışmamızda, öncelikle Türkiye’de
yeni kurulan üniversitelerin işletme bölümü akademik kadrolarındaki kurumsal
ve siyasi çeşitliliği açıklamaya katkıda bulunmaktayız. İkinci olarak ise, mikro düzeyde
kurumsal mantıklar perspektifini toplum düzeyinde siyasal ağların etkisini
de ekleyerek genişletmekteyiz.
Anahtar Kelimeler: Kurumsal mantıklar, kurumsal karmaşıklık, politik ağlar, gömülülük, işe alma kararları, İşletme yüksek öğrenimi, Türkiye
DOI : 10.15659/yoad.1.1.001 [PDF]
Özge Demiral
Rekabetçi İş Çevresi Girişimcilik Faaliyetlerini Etkilemekte midir? Çok Ülkeli Bir Panel Veri AnaliziGirişimciliğin geniş tabanlı bir iş yaşamı oluşturma ve yeni iş olanakları yaratmadaki
genel kabul gören öneminden yola çıkarak araştırmalar, yoğun bir biçimde,
girişimcilik faaliyetlerini etkileyen çevresel faktörleri belirlemeye çalışmaktadır.
Diğer taraftan, hükümetler, ulusal düzeyde rekabetçiliği artırmak için kurumsal
kalite, gelişmiş altyapılar, makroekonomik istikrar, daha iyi sağlık ve eğitim sistemleri
ile iyi yönetişim gibi gelişmelere yönelik politikalar uygulamaktadır. İlgili
literatürdeki uygulamalı çalışmaların, genel bir eğilim olarak, ayrı ayrı rekabetçilik
ve girişimciliğin belirleyicilerini inceledikleri ve ikisi arasındaki etkileşimi ve
sinerjiyi dikkate almadıkları görülmektedir. Ayrıca, sınırlı sayıdaki çalışmalardan
elde edilen bulgular, değişkenler arasındaki ilişkinin belirsizliğine ve ilişkiyi incelerken,
ülkelerin endüstriyel yapılarının da dikkate alınması gerektiğine işaret
etmektedir.
Bu görgül çalışma, Küresel Girişimcilik Monitörü’nün Yetişkin Nüfus Anketi ve Dünya
Ekonomik Forumu’nun Yönetici Görüşleri Anketi verilerini kullanarak, rekabetçilik
göstergeleri ile yeni girişimcilik faaliyetleri arasındaki ilişkileri, ayrıca inovasyon ve
etkinlik temelli olarak da gruplandırdığımız 28 ülkenin 2006-2014 dönemi panel
veri seti kapsamında belirlemeyi amaçlamaktadır.
Sabit etkili doğrusal regresyon analizinden elde edilen bulgular, girişimciliğe yönelik
iş çevreleri kapsamında, rekabetçiliğin tüm ülkelerde girişimcilik faaliyetlerini
de teşvik ettiği anlamına gelmediğini ve ülkelerin gelişme aşamalarının anlamlı
etkilerinin olduğunu ortaya koymaktadır. Üstelik altyapı gelişmeleri ve kurumsal
kalite, sırasıyla inovasyon temelli ve etkinlik temelli ülkeler için negatif etkilere
sahiptir. Tüm sonuçlar, girişimcilik faaliyetlerinin genel olarak ülkelere özgü ve
çok boyutlu özelliklerinin ve motivasyonlarının olduğunu göstermektedir. Bu nedenle,
hangi gelişme aşamasında olursa olsun, ülkeler rekabetçilik ve girişimcilik
önceliklerini uyumlaştırarak bütünleşik politikalara gereksinim duymaktadır.
Anahtar Kelimeler: İş çevresi, rekabetçilik, Porter’ın elmas modeli, girişimcilik faaliyetleri, çevresel koşullar
DOI : 10.15659/yoad.1.1.002 [PDF]
Serkan Dirlik
Bakmak ya da Görmek: Türk Yönetim Yazınını İnceleyen Çalışmaların SeyriBu çalışmanın temel amacı, Türk yönetim yazınını çeşitli amaçlarla inceleyen 56
adet çalışmaya toplu bir bakış sağlamaktır. Bu çalışmada söz konusu çalışmalar
için yeni bir sınıflandırma önerilmiş ve bu sınıflandırma temelinde sözkonusu
çalışmaların Türk yönetim yazını hakkında bildiklerimize neler kattıkları değerlendirilmiştir.
Çalışmanın bulguları Türk yönetim yazınını inceleyen çalışmaların
yazına sağladıkları katkılar çerçevesinde iki ana grupta kategorize edilebileceklerini
göstermektedir. İlk grup çalışmalar yazını oluşturan çalışmaları belli özelliklerine
bakarak sınıflandıran, derinlemesine bilgi içermeyen çalışmalardır. İkinci
grup çalışmalar ise belli kuramsal problematikler çerçevesinde kurgulanan veya
bulgularını çeşitli kuramsal bakış açılarına göre yorumlayan yazın taramalarıdır.
Çalışmada ayrıca Türk yönetim yazını üzerine yapılabilecek çalışmaları geliştirmeye
katkı sağlayacak bazı yaklaşımlar üzerinde durulmuş ve ileriki araştırmalar için
bazı öneriler ifade edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Türk yönetim yazını, yazın incelemeleri, yönetim bilgisi
DOI : 10.15659/yoad.1.1.003 [PDF]