YOAD

Bu çalışma, son dönemde Türkiye'de işletmecilik ve işletme eğitimi tarihi konulu akademik araştırmalara sıkça konu edilen Hamîdiye Ticâret Mektebi'nin ilk dönemine odaklanarak ve Osmanlı arşiv kayıtlarına dayanarak, mezkûr kurumun kuruluşunda, kapanışında ve yeniden açılışında okulun kurucu müdürü Grati Efendi'nin bir aktör olarak ne gibi bir rolü ve etkisi olduğunu incelemektedir. Belge çeviri yazılarına ve belge analizine dayanan araştırma, bu konudaki mevcut çalışmalardan, tarihyazımında aşağıdan bir bakışı tercih etmesi ve failliği devlete değil, yapı-aktör karşılıklı etkileşimi içinde ağırlıklı olarak aktöre atfetmesi ile ayrılmaktadır. Sonuçlar, geç Osmanlı'nın ticaret eğitimi veren ilk yükseköğretim kurumlarından biri olan Hamîdiye Ticâret Mektebi'nin kuruluşunda, devletin gördüğü lüzum ya da hissettiği ihtiyaçlar kadar, bu ihtiyacı bir fırsata dönüştüren Grati Efendi'nin kişisel çabasının da etkili olduğunu imlemektedir.

Anahtar Kelimeler: Hamîdiye Ticâret Mektebi, Grati Efendi, Osmanlı'da Ticaret Eğitimi, 2. Abdülhamid

DOI : 10.15659/yoad.10.2.001 [PDF]

Bu çalışmanın amacı, örgütlerdeki varlık gerekçesi ve mesleki konumu sıklıkla tartışılan insan kaynakları (İK) birimlerinin meşruiyetine dair sosyal medyada yer alan olumsuz yargıları açıklamaktır. Türkiye’nin önde gelen sosyal medya platformlarından Ekşisözlük’te yer alan kullanıcı yorumları nitel içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiş; İK’ya dair olumsuz yargılar, meşruiyet kuramı çerçevesinde ele alınmıştır. Araştırmanın veri setini, Ekşisözlük’te İK’ya dair çeşitli başlıklar altında yer alan 1179 yorum (entry) oluşturmaktadır. Yapılan analiz sonucunda, İK’ya dair olumsuz yargılar, araçsal meşruiyet, ilişkisel meşruiyet ve ahlaki meşruiyet ana temaları altında sunulmuş ve değerlendirilmiştir. Bulgular, Türkiye’de İK algısının kültürel normlar, hiyerarşik iş ilişkileri ve kurumsallaşma düzeyiyle yakından ilişkili olduğunu göstermektedir. Elde edilen bulguların, İK’nın meşruiyetine ilişkin akademik ve kamusal tartışmalara katkı sunacağı; aynı zamanda yöneticilere ve İK profesyonellerine sosyal medya temelli algıyı daha derinlikli biçimde değerlendirme imkânı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: İnsan kaynakları yönetimi, İK, Ekşisözlük, meşruiyet kuramı, meşruiyet yargıları

DOI : 10.15659/yoad.10.2.002 [PDF]

Artan çevresel sürdürülebilirlik vurgusu, örgütlerde yeşil dönüşüm sürecini tetiklemiştir. Bu değişim, örgütsel uygulamalarda dikkate değer değişikliklere yol açsa da yeşil dönüşümün çalışanlar üzerindeki etkileri literatürde hala yeterince araştırılmamıştır. Bu çalışma, Sosyal Kimlik Teorisi çerçevesinde, dönüştürücü liderliğin iş tatmini üzerindeki etkisini, yeşil örgütsel kimliğin aracılık rolü üzerinden incelemektedir. Ayrıca, algılanan yeşil aklamanın ve çalışanların yeşil davranışlarının bu ilişkideki düzenleyici rolleri araştırılmaktadır. Veriler, çevresel sürdürülebilirliğe odaklı bir tekstil firmasında çalışanlara uygulanan anket yoluyla toplanmıştır. Araştırma sonuçları, dönüştürücü liderliğin gerek yeşil örgütsel kimlik gerek iş tatmini üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu; ve yeşil örgütsel kimliğin dönüştürücü liderlik ile iş tatmini arasındaki ilişkide anlamlı bir aracı rol üstlendiğini ortaya koymaktadır. Beklentilerin aksine, yeşil aklama algısı bu dolaylı etki üzerinde anlamlı bir düzenleyici rol sergilememiştir. Bu bulgular, sürdürülebilirlik çabaları kapsamında çalışanlar açısından olumlu sonuçlar elde edilebilmesi için güçlü bir yeşil örgütsel kimlik inşasının önemine işaret etmektedir. Uygulayıcıların, dönüştürücü liderlik çerçevesinde çevreci uygulamalara görünür, tutarlı ve aktif katılımları ile yeşil örgütsel kimliği teşvik etmeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Dönüştürücü Liderlik, Yeşil Örgütsel Kimlik, Yeşil Aklama, Çalışanların Yeşil Davranışları, İş Tatmini

DOI : 10.15659/yoad.10.2.003 [PDF]