Etik İlkeler
YOAD Yayın Etiği
YOAD’da yayımlanan bütün makalelerin araştırma ve yayın etiğine uygunluğu gözetilir. Bunu sağlamak için YOAD’a gönderilen makalelerin kabul, değerlendirme ve yayımlama süreçleri Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics - COPE) tarafından belirlenen Davranış Kuralları ve En İyi Uygulama Rehber İlkelerine uygun olarak gerçekleştirilir. Bu kapsamda, COPE tarafından belirlenen bütün kural ve ilkelere uyum gözetilir.
Yazarların Sorumlulukları
YOAD’a gönderilen makaleler, daha önce başka bir yerde yayımlanmamış ya da yayımlanmaya yönelik değerlendirmeye alınmamış olmalıdır. Yazarlar makalenin sunumu sırasında bu konuda güvence vermelidirler. Daha önce konferans bildirisi olarak sunulan çalışmalar bu kapsamın dışındadır.
YOAD’a gönderilen makaleler akademik araştırma ve yayın etiği kurallarına uygun olmalıdır. Yazarlar, makaleyi YOAD’a sunmadan önce makalenin her açıdan bilimsel ve etik kurallara uygunluğundan emin olmalıdırlar.
Yazarlar makalelerinde atıfların doğru yapıldığından ve az ya da çok hiçbir intihal olmadığından emin olmalıdırlar. YOAD açısından intihal tolere edilemez bir durumdur. Bundan dolayı, YOAD’a sunulan makaleler iThenticate programı kullanılarak intihal taramasından geçirilir. İntihal tespit edilmesi durumunda, intihalin düzeyine göre ya makale ret edilir ya da yazarlardan revizyon talebinde bulunulur.
İnsanlardan veri toplanarak gerçekleştirilen araştırmaların yer aldığı makalelerde etik kurul izni alınmış olmalıdır ve bu makalenin başında belirtilmelidir. Farklı araştırma türleri için araştırmacıların veri toplamada izlemeleri gereken etik ilkelere TR Dizin Etik İlkeleri Akış Şeması'ndan ulaşılabilir. Ayrıca, veri toplama sürecinde etik hususlara dikkat edildiğini gösteren kanıtlar makalenin yöntem bölümünde sunulmalıdır. Yazarlar, makalelerindeki tablo, şekil, ölçek vb. materyal ve alıntıların bilimsel gerekler ile uygulamadaki telif kanunları ve anlaşmalara uygun olduğundan da emin olmalıdırlar.
Her bir yazar, varsa, araştırma bulgularını, sonuçlarını, çıkarımlarını ve bilimsel değerlendirmeyi etkileyebilme potansiyeli olan çıkar çatışmalarını, finansal ilişkileri ve bağlantıları makalenin sunumu aşamasında bildirmelidir. Olası çıkar çatışmalarının, finansal ilişkilerin ve bağlantıların bildirilip bildirilmemesini değerlendirmek için yazarlar kendilerine şu soruyu sorabilirler: Makalenin yayımlanmasından sonra ortaya çıktığında beni ya da ortak yazarlarımızdan birini mahcup edebilecek nitelikte beyan edilmeyen herhangi bir husus var mı?
Yazarlar çalışmaya yapılan tüm mali destek ve katkıları bildirmekle yükümlüdürler.
Yazarlar, yayımlanan makalelerinin tüm telif haklarını YOAD’a devretmiş sayılırlar. Bu amaçla makale yayına kabul edildikten sonra sorumlu yazar, kendisine YOAD tarafından ulaştırılan temliknameyi imzalayıp tekrar YOAD'a iletir. YOAD’da yayımlanan makaleyi başka bir dergi ya da kitapta yeniden yayımlamak için YOAD'dan izin almaları gerekir. Ancak, yazarlar arzu ederlerse, makalelerinin YOAD’daki web sitesi bağlantısına kişisel ya da kurum web sitelerinde açık erişimli olarak yer verebilirler.
Makalelerde dile getirilen görüş ve fikirler yazarlara aittir ve doğal olarak editörlerin, editörler kurulunun ve yayınevinin görüşlerini yansıtmaz.
Makalede adı geçen her yazarın makalenin fikrinin ortaya çıkmasında, tasarlanmasında, verisinin toplanmasında, analizinde, yazımında ya da sonuçların raporlanması ve yorumlanmasında entellektüel ya da aktif katkısının olmuş olması gerekir. Ayrıca, her yazar dergiye sunumundan önce çalışmanın son halini okuyup onaylamış olmalıdır. Makalenin sunumundan sonra yazarlıkta ya da yazar sıralamasında herhangi bir değişiklik gerekirse, bu durum bütün yazarların ortak yazısıyla bildirilmelidir.
Yazarlar, değerlendirme süreçleri çerçevesinde gerekmesi durumunda, makalelerine ilişkin topladıkları verileri editörlere sunabilmelidirler.
Hakemlerin Sorumlulukları
Hakemler, makalelerin yazarlarını bilmeden sadece bilimsel ölçütler çerçevesinde değerlendirme yaparlar. Her hakemden YOAD tarafından gönderilen hakem değerlendirme formunu tam olarak doldurulması yanında makalenin özgünlüğü ve mevcut yazına katkısı çerçevesinde kapsamlı bir değerlendirme yapması da beklenir. Hakemler, bu değerlendirmelerinde hem editörlere nihai kararlarında yardımcı olacak hem de yazarların makaleyi geliştirmelerine katkıda bulunacak şekilde makalenin güçlü ve iyileştirileştirilebilecek yanlarını açıkça vurgulamalıdırlar. Hakemler değerlendirmelerinde yargılayıcı ve rencide edici ifadelerden kaçınmalıdırlar.
Hakemler, makalenin değerlendirilmesi ile ilgili tüm bilgileri gizli tutmalıdırlar.
Hakemler değerlendirdikleri makalede intihal, uygunsuz alıntı, telif hakkı ihlali vb. etik sorun farkettiklerinde bunu derhal editöre bildirmelidirler.
Hakemler, araştırmayı destekleyen kişi ve kuruluşlar ile bir çıkar çatışması içindeyseler ve bundan dolayı değerlendirmelerinin tarafsızlığı ile ilgili tereddüt oluşacaksa, makaleyi değerlendirmeyi kabul etmemelidirler.
Hakemlerin gerek süre gerekse içerik açısından değerlendiremeyeceklerini düşündükleri makalelerle ilgili en geç bir hafta içinde YOAD’a bilgi vermeleri beklenir.
Editörlerin Sorumlulukları
Editörler, dergiye sunulan makalelerin çift taraflı kör hakemlik süreciyle gizliliğini sağlamakla yükümlüdürler. Sadece, aynı makalenin hakemlerinin değerlendirmeleri, değerlendirmenin daha sağlıklı ve etkili yapılabilmesi açısından değerlendirmelerin kime ait olduğu gizli tutularak birbirleriyle paylaşılabilir.
Editörler, gelen makalelerin, YOAD’ın kapsamına uygunluk, özgünlük ve yazına katkı potansiyeli çerçevesinde, yazarların ırk, din, cinsiyet, etnik köken, siyasi görüş, çalıştıkları kurum vb. kimliklerinden bağımsız sadece bilimsel ölçütlere göre değerlendirilmelerini sağlamakla yükümlüdürler.
Editörler, kendileri, yazarlar ve hakemler arasında olası çıkar çakışmasına veya rekabet ilişkisine olanak vermemelidirler.
Editörler; değerlendirilen makalelerde yer verilen katılımcı veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasının sağlandığından emin olmalıdırlar.
Editörler, değerlendirme ve yayın sürecinde olan çalışmalarda yer alan bilgi ve içerikleri yazarların açık onayı olmadan kendi çalışmalarında kullanamazlar.
Editörler, makaleler yayımlandıktan sonra hata fark edilirse, bununla ilgili düzeltme yapılmasını sağlarlar.
