YOAD

Bu çalışmanın amacı son yıllarda popülerliği artan makro kurumsal kuram çalışmalarının sunduğu kavramsal çerçeve ile, spesifik olarak ulusal iş sistemleri yaklaşımından hareketle Türk iş sisteminin yapısal özelliklerini tanımlamaktır. Çalışmada Türk iş sistemi dönemsel olarak anlatılmıştır. Çalışma esasen devlete bağımlı iş sistemi özellikleri taşıdığı bilinen Türkiye’de, devletin piyasa üzerindeki etkisinin ve piyasadaki kurumsal aktörlerin tepkilerinin tarihsel olarak nasıl farklılaştığını anlatmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Türk iş sistemi, makro kurumsal kuram, ulusal iş sistemleri, Türkiye

DOI : 10.15659/yoad.1.2.001 [PDF]

Ekonomi-politik bir perspektifi merkeze alarak yola çıkılan bu çalışmanın amacı, çağrı merkezlerinde hangi kontrol ve rıza dinamiklerinin ortaya çıktığını araştırmaktır. Çalışmanın temel kuramsal çerçevesi genel olarak eleştirel kuram ve eleştirel yönetim yazınına, spesifik olarak da emek süreci kuramına dayanmaktadır. Çalışmada esas alınan eleştirel bakış açısı, doğası gereği farklı tipte baskı ve rıza süreçlerine odaklanmayı gerektirmiştir. Buna uygun olarak alan araştırmasında nitel yaklaşım uygulanmış, dolayısıyla veriler derinlemesine görüşme ve gözlem yoluyla toplanmış ve içerik analizi ile yorumlanmıştır. Çalışmanın bulguları, doğrudan kontrol, teknik kontrol ve bürokratik kontrol unsurlarının yanı sıra, güvencesiz çalışma koşullarının, çağrı merkezlerinde baskı ve rızaya zemin hazırlayan en belirgin dolaylı kontrol unsurları haline geldiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Kontrol, rıza, emek süreci kuramı, eleştirel yönetim çalışmaları, çağrı merkezleri

DOI : 10.15659/yoad.1.2.002 [PDF]

Bu çalışmada Türkiye’de 1928 tarihinden önce yayımlanan ve içeriğinde Taylor ve Taylorizm konuları bulunan yazıların, Osmanlıca’dan Türkçe’ye transkripsiyonu yapılmaktadır. İlk olarak; Ali Haydar (Taner)’in “Teylırizm (Taylorisme)” başlıklı ve Mayıs 1924 tarihli Muallimler Mecmuâsı’nın 21. sayısında yer alan makalesi transkripsiyona tabi tutulmuştur. Ali Haydar, bu makalesinde, kısaca Taylor’un hayatından bahsetmekte, Taylorizm sisteminin ne olduğunu, Taylorizm’i uygulayan ülkelerin-işletmelerin ne sonuçlar elde ettiğini ve Taylorizm’in hangi sahalarda kullanılabileceğini bir eğitimci/yönetici bakış açısıyla anlatmaktadır. Daha sonra, 3 Temmuz 1913 tarihli Servet-i Fünûn’da yayımlanan, “Taylor Usûlü ve Bu Usûl Hakkında Münâkaşât” başlıklı bir araştırma haberi transkripsiyona tabi tutulmaktadır. Bu araştırma haberinde, Taylorizm’in tanımıyla beraber, Amerikalı Tuğamiral John R. Edwards’ın Taylorizm hakkındaki eleştirisi ve Fransız bilim adamı Henry Le Chatelier’in bu eleştiriye verdiği cevap bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Türkiye’de Taylorizm, Türk yönetim yazını, yönetim bilgisi, Ali Haydar (Taner), Servet-i Fünûn

DOI : 10.15659/yoad.1.2.003 [PDF]