5 (1), 2020
YOAD / JMOS
Dergi Künyesi
Bilge Aksay & Ali Danışman
Taylor ve Bilimsel Yönetim Sistemi: Efsanevi Anlatılar ve ‘Bilimsel’ DeğerlendirmelerFrederick W. Taylor, yönetim biliminin öncüsü, hatta kurucusu veya babası olarak görülmekte ve geliştirdiği bilimsel yönetim sistemi Taylorizm adıyla dünyanın hemen hemen her yerinde efsanevi bir şekilde anlatılmaktadır. Ancak, bu tür anlatımlar ve değerlendirmeler yapılırken, genelde Taylor’ın bilimsel yönetim sistemini geliştirmeye yönelik çalışmalarının, yaşadığı dönem ve orijinal veri ve kaynaklar dikkate alınarak bilimsel değerlendirmesi pek yapılmamaktadır. Bu çalışma ile Taylorizm olarak yaygınlaşan bilimsel yönetim sisteminin hangi şartlarda nasıl geliştiğinin ve kabul gördüğünün daha iyi anlaşılabilmesi açısından Taylor’ın yönetim sistemini geliştirmek için yapmış olduğu araştırma ve çalışmalar, ulaşılabilen elektronik arşivler, yazışmalar ve akademik yazın taranarak, özgünlük, doğruluk ve tutarlılık açısından değerlendirilmektedir. Bu bağlamda yapılan değerlendirmeler, Taylor’ın bilimsel yönetim sistemi çalışmalarına özgünlük, doğruluk ve tutarlılık açısından ihtiyatla yaklaşılmasının, en azından bu konulara ilişkin daha ileri düzeyde inceleme ve araştırmalar yapılmasının yerinde ve faydalı olabileceğine yönelik kanaat oluşmasına yol açmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Frederick W. Taylor, bilimsel yönetim sistemi, yönetim bilimi, bilimsel çalışma
DOI : 10.15659/yoad.5.1.001 [PDF]
Serdar Uslu
İlkokul Sınıf Öğretmenlerinin İş-Yaşam Dengesini Açıklayan Olgular Üzerine Nitel Bir AraştırmaBu araştırmanın amacı ilkokul sınıf öğretmenlerinin iş-yaşam dengesi ile ilgili olguları açıklayabilmektir. Bir devlet ilkokulunda çalışan ve araştırmaya katılma gönüllülüğü gösteren sınıf öğretmenleri ve eşlerinin oluşturduğu katılımcı grup araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Nitel araştırma deseni kullanılarak gerçekleştirilen araştırmanın verileri, yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak bireysel ve odak grup görüşmeleri ile toplanmıştır. Ayrıca araştırmacının gözlem notları ve bazı dokümanların incelenmesi ile veri seti genişletilmiş ve elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Bulgular, öğretmenlerin iş-yaşam dengesini sağlamada zorlandıklarını ve iş-aile çatışması yaşadıklarını göstermektedir. Meslekleriyle güçlü bir biçimde özdeşleşen sınıf öğretmenlerinin, işe yönelik rollerine aile içi rollerden daha fazla ağırlık verdiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: İş-yaşam dengesi, iş-aile/aile-iş çatışması, ilkokul öğretmenleri, nitel araştırma
DOI : 10.15659/yoad.5.1.002 [PDF]
Anıl Divarcı Çakmaklı & Hazal Duman Alptekin
Uyum ve Seçilim Süreçleri Arasındaki İlişkileri Örgüt Kuramları Perspektifinden AnlamakÖrgüt kuramları kapsamında çevre ve örgütler arasındaki ilişkiyi açıklamaya çalışan farklı birçok perspektif bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı örgüt kuramları kapsamında çevre ve örgütler arasındaki ilişkinin uyum ve seçilim süreçleri ile ilişki açıklanmasıdır. Spesifik olarak, çalışma kapsamında kurumsal kuram, popülasyon ekolojisi, kaynak bağımlılık ve koşul bağımlılık olmak üzere dört örgüt kuramı ele alınmıştır. İlk olarak, çalışma kapsamında yer verilen dört örgüt kuramı ana varsayımları ve eleştirileriyle birlikte açıklanmıştır. Bununla birlikte, uyum ve seçilim süreçlerine ilişkin dinamiklerin örgütlerin çevre ile ilişkilerini nasıl etkiledikleri değerlendirilmiştir. Ardından, her bir teorinin çevreyi açıklama sürecinde ortaya koydukları adaptasyon ve seçilim anlayışları da karşılaştırılmalı olarak ele alınmıştır. Son olarak, uyum ve seçilim sürecini bütüncül olarak değerlendirmenin yarar ve kısıtları incelenerek, gelecek çalışmalar için öneriler geliştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Adaptasyon ve seçilim süreci, popülasyon ekolojisi, kurumsal kuram, kaynak bağımlılığı, koşul bağımlılık
DOI : 10.15659/yoad.5.1.003 [PDF]